"Gürcistan’da büyük bir toplumsal muhalefet hareketi yükseliyor"

İrlanda’da yapılan milletvekili seçimleri sonucunda muhalefet partisi Sinn Féin’in %30 civarında olan oylarını %19 ila %19.5 civarına düşürerek başarısını koruyamadığına dikkat çeken Ahmet İnsel, buna karşılık biri merkez sağ, diğeri merkezde yer alan Fine Gael ve Fianna Fáil’in %20 civarında olan oylarını koruduklarını belirtti. Bu iki parti ve Yeşiller’in koalisyonunun iktidarda olduğu İrlanda’da oylarını en çok düşüren partinin milletvekili sayısı sekizden bire düşen Yeşiller olduğuna dikkat çeken İnsel, önümüzdeki dönemde merkez sağda yer alan bu iki partinin ortak hükümette devam etmesinin beklendiğini aktardı. Sinn Féin’in oylarını kaybetmesinde göçmenlere karşı açık kapı politikasını benimsemesinin ve özellikle kadın hakları konusu olmak üzere sosyal politikalardaki ilerici tutumunun etkili olduğunu dile getiren İnsel, İrlanda’da halkın merkez sağa kaydığını ve bunun nedenleri arasında iktisadi durumun çok iyi olmasının rol oynadığını ifade etti. İktisadi durumunun çok iyi olmasının en önemli nedeninin, uluslararası firmaların merkezlerini kurumlar vergisi az olan İrlanda’ya taşımaları olduğunu da belirten İnsel, İrlanda bütçesinin fazla veren bir bütçe olduğuna, işsizlik sorununun hemen hemen kalmamış olduğuna ancak buna karşılık artan hayat pahalılığına karşı konut sorununun olduğuna değindi. Sinn Féin’in seçmenlerini toparlamak için seçimlere yakın bir tarihte göçmen politikasında kapıların kapanmasına daha sıcak bakan bir tavrı benimseyerek esas ağırlığını konut sorununa verdiğini ancak buna karşılık %19.5 civarında oy alabildiğini belirten İnsel, aşırı sağ partilerin olmadığı, merkez sağın güçlü olduğu, muhafazakâr bir tavrın olmadığı ama ilerici tavırların da pek hoş karşılanmadığı İrlanda’nın orta sınıf ülkesi imajını pekiştirdiğini ifade etti. 

Uruguay’da 2019 yılında liberal sağ adayın kazanmasıyla 15 yıldır iktidarda olan sol cumhurbaşkanlığı dizisinin sona erdiğini dile getiren Ahmet İnsel, geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Yamandú Orsi’nin oyların %52’sini alıp merkez sağın adayı Álvaro Delgado’nun önüne geçerek seçildiğini belitti. Orsi’nin başarısının nedenlerini inceleyen bir yazıda, sol partilerin oluşturduğu koalisyon olan Frente Amplio’nun son beş yıldaki seçimleri kaybettikten sonra merkez sağ iktidarına karşı sorumlu ve yapıcı bir muhalefet izlemeye başlamasının – örneğin; pandemi ve kuraklık gibi sorunlar karşısında hükümetin aldığı kararları destekleyerek ona yol gösteren bir politika izlemesinin halkta karşılık bulmasının etkili olduğuna ve iktidara geldiklerinde yapılan olumlu işleri daha da devam ettireceklerine yönelik güçlü bir algı yarattıklarının rol oynadığını aktaran İnsel, radikal bir değişim talebinin olmadığı Uruguay’da merkez sağdan merkez sola kayıldığının ve halkın siyasete ilgisinin azalmak bir yana %90 oranındaki katılımla yüksek olduğuna dikkat çekti. Öte yandan, Uruguay’daki seçim sonucunun Arjantin’de aşırı sağ, liberteryen ve popülist Javier Milei’nin seçimine karşılık bir tepki olabileceğini de sözlerine ekledi. 

Romanya’da geçtiğimiz haftalarda yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci turunda Rusya yanlısı, Tik-Tok fenomeni haline gelmiş aşırı sağcı aday Călin Georgescu’nun beklenmedik şekilde önde geldiğini belirten Ahmet İnsel, oyların yeniden sayılmasına gidilen Romanya’da dün Anayasa Mahkemesi’nin seçim sonuçlarını değiştirecek bir sayım hatasının olmadığını açıkladığını aktardı. Önümüzdeki Pazar günü gerçekleşecek seçimlerin ikinci turunda Georgescu’nun 10-12 puan önünde gözüktüğü Avrupa Birliği yanlısı Elena Lasconi ile yarışacağını dile getiren İnsel, geçtiğimiz Pazar günü gerçekleşen Milletvekili seçimlerinde ise sosyal demokrat partinin oyların %22’sini alarak birinci geldiğini ve buna karşılık aşırı sağ partilerden Rumenlerin Birlik İttifakı’nın (AUR) oyların %18’ini aldığını, diğer iki aşırı sağ partinin oyları ile birlikte sayıldığında ise aşırı sağın toplam oyunun %30 olduğunu aktardı. İktidarda halen ittifak halinde olan sosyal demokratlar ile oyların %13’ünü alan liberal, milli, merkez sağ partinin yeniden koalisyon kurmalarının beklendiğini de belirten İnsel, Lasconi’nin partisi olan Romanya’yı Kurtar Birliği’nin (USR) 13’ünü aldığını ve hükümetin kurulmasının Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçlarına bağlı olacağına dikkat çekti. İnsel, Romanya’da aşırı sağın yükselmesinin arkasındaki en önemli faktörün, Ukrayna savaşının Romanya’ya sıçramasına yönelik duyulan huzursuzluk ve yüksek enflasyon olduğunu da ifade etti. 

Gürcistan’da gerçekleşen Milletvekili seçimlerinin arkasında bir oligarkın olduğunu belirten Ahmet İnsel, Rusya yanlısı bir partinin seçimleri kazandığı Gürcistan’da yapılan bir değişiklikle cumhurbaşkanının parlamento tarafından seçilmesinin kararlaştırıldığına dikkat çekerek, mevcut cumhurbaşkanının seçim sonuçlarını kabul edilemez bularak seçimlerin yeniden yapılması gerektiğini söyleyenlerin başında geldiğini aktardı. İktidar olan partinin liderlerinin Avrupa Birliği üyelik müzakerelerinin ertelenmesi kararı aldığını ve bu durumun halkta büyük bir tepkiye yol açtığını aktaran İnsel, ciddi bir kaosun yaşandığı ve Gürcistan’da polisle çok ciddi çatışmaların olduğu büyük bir toplumsal muhalefet hareketinin yükseldiğini ifade etti.

Son olarak geçtiğimiz Cuma günü İtalya’da aşırı sağ Giorgia Meloni hükümetine karşı sendikaların örgütlediği büyük bir yürüyüşün ve grev dalgasının yaşandığını aktaran Ahmet İnsel, bu durumun işçi sınıfının oylarını alarak iktidara gelen aşırı sağ partilerin emekçi kesimlerle olan bağını koruyamadığının bir göstergesi olarak anlamlı olduğunu belirtti. Fransa’da ise herkesin önümüzdeki günlerde açıklanması beklenen güven oylamasının sonucunu beklediğini hatırlatan İnsel, sol ittifakın hükümete karşı verdiği güven oylaması talebinin aşırı sağ parti tarafından da desteklendiğini ve hükümetinin düşmesi olasılığının doğduğuna dikkat çekerek Ufuk Turu’nu sonlandırdı.